Misja TOTORO zakończona sukcesem

Po 2,5 roku intensywnych prac i przygotowań TOTORO zaprojektowany przez naszych studentów został wyniesiony do stratosfery. Eksperyment był częścią międzynarodowego programu REXUS/BEXUS.

–  TOTORO (Test Observations of Transient Objects and Radio) przeszedł długą drogę – od pomysłu naukowego, wymyślenia designu, technicznej realizacji, do kampanii testowej i startu – mówi Aliaksandra Shmyk, która kierowała całym projektem.

Urządzenie stworzyli członkowie Studenckiego Koła Astronautycznego, działającego przy Wydziale Mechanicznym Energetyki i Lotnictwa PW. Projekt powstał w ramach międzynarodowego programu REXUS/BEXUS Niemieckiej Agencji Kosmicznej i Szwedzkiej Narodowej Rady Kosmicznej współpracujących z Europejską Agencją Kosmiczną. Dzięki niemu studenci mogą przeprowadzać misje naukowe z wykorzystaniem balonów wysokościowych. Zadaniem uczestników jest zaprojektowanie i przygotowanie urządzeń badawczych, które po przejściu licznych testów zostaną wyniesione przez balon w trakcie lotu stratosferycznego.

Lot TOTORO odbył się 21 września 2023 r. ze stacji Esrange Space Center, zlokalizowanej za kołem podbiegunowym. Urządzenie miało na pokładzie dwie anteny: jedną dla pola elektrycznego, drugą dla pola magnetycznego. Celem eksperymentu była rejestracja fal elektromagnetycznych o niskiej częstotliwości występujących ponad jonosferą, które są charakterystyczne dla takich emisji naturalnych jak Kilometrowe Promieniowanie Zorzowe (z ang. Auroral Kilometric Radiation, AKR). Zjawisko powstaje na wskutek odziaływania wiatru słonecznego z magnetosferą Ziemi.

– Energia takich emisji ulega bardzo silnemu tłumieniu w jonosferze, z tego powodu AKR jest zazwyczaj badane przy użyciu instrumentów satelitarnych. Chcieliśmy sprawdzić, czy będzie możliwe zarejestrowanie zjawiska z poziomu systemu wyniesionego do stratosfery na wysokość 30 kilometrów i spróbować porównać wyniki z danymi zbieranymi przez satelity na wyższych orbitach – wyjaśnia Aliaksandra Shmyk.

Podczas czterogodzinnego lotu udało się zebrać ponad 800 gigabajtów danych naukowych. Obecnie trwa ich analiza, ale zespół ma już pierwsze wyniki.

– Dla naszego zespołu udział w programie REXUS/BEXUS umożliwił nie tylko zdobycie technicznego doświadczenia, ale również wiedzy dotyczącej realizacji tego typu projektów kosmicznych – podkreśla Aliaksandra Shmyk. – Byliśmy pod stałą opieką ekspertów wspominanych wcześniej agencji, dzięki czemu mogliśmy uczyć się od najlepszych. To było niesamowite dwa i pół roku przygody – dodaje.

Zespół TOTORO tworzą: Aliaksandra Shmyk, Ryszard Zawiła, Karol Bresler, Maurycy Ciarka, Rafal Mystkowski, Jacek Martyniak, Katarzyna Wiater, Tomasz Aleksander Miś.